Orhan Veli Kanık HAYATI (1914 – 14 Kasım 1950), Ah Neydi Benim Gençliğim

HAYATI (1914 – 14 Kasım 1950)

Doğumu: 13 Nisan 1914, İstanbul

Ölümü: 14 Kasım 1950, İstanbul

Galatasaray'da başladığı öğrenimini, babasının atandığı Ankara'da Gazi İlkokulu ve Ankara Erkek Lisesi'nde sürdürdü. Lise sıralarında Oktay Rıfat ve Melih Cevdet'le arkadaş oldu. Liseyi bitirince İstanbul'a dönerek, Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi (1932) , ancak yüksek öğrenimini yarım bıraktı (1935) . 1936'da Ankara'ya döndü ve askere gidinceye dek PTT Genel Müdürlüğü Telgraf İşleri Reisliği Milletlerarası Nizamlar Bürosunda memurluk yaptı. Yedek subaylığını tamamlayınca, iki yıl kadar, yine Ankara'da, Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'nda çalıştı. 1 Ocak 1949–15 Haziran 1950 tarihleri arasında yirmi sekiz sayı süren, on beş günde bir yayımlanan, iki sayfalık 'Yaprak' dergisini çıkardı. Yaprak dergisi serüvenini sürdüremeyeceğini anlayınca Ankara'dan ayrılıp İstanbul'a gitti. Gene o yılın kasım ayı içinde, bir haftalığına geldiği Ankara'da, 10 Kasım 1950 gecesinde, yolda, onarım için kazılmış bir çukura düşerek ayağından yaralandı. İstanbul'a döndükten sonra, bir arkadaşının evindeyken, durumu birdenbire kötüleştiği için kaldırıldığı Cerrahpaşa Hastanesi'nde, 14 Kasım 1950 tarihinde beyin kanamasından öldü, Rumelihisarı Mezarlığı'na gömüldü.

Garip ya da Birinci Yeni denilen akımın öncüsü, kuramcısı. Yirmi sekiz sayı süren Yaprak serüveni öncesinde, Ankara Erkek Lisesi'nde okul kooperatifin parasıyla Oktay Rifat ve Melih Cevdet ile birlikte Sesimiz dergisini çıkarmışlardır. Biçemini belli eden ilk şiirlerini, yine, arkadaşları Oktay Rifat ve Melih Cevdet ile birlikte Varlık dergisinde yayımladı ve müthiş bir ilgi gördü. Şiir ve yazıları, Varlık dergisinden başka İnsan, Ses, Gençlik, Küllük, İnkılapçı Gençlik, Ülkü, Demet, İşte, Aile gibi dergilerde yayımlanmıştır. İkinci Dünya Savaşına katılmayan ve katılmış kadar etkilenen Türkiye'de, Türk şiirini bir takım kalıp ve klişelerden, şairanelikten, yıpranmış benzetmelerden kurtardı, kısa ve basit ama vurucu bir söylem -eda- geliştirdi. Şiirin bilinen ve kabul gören sınır taşlarını yerinden oynattı. Yalın bir halk dili kullandı, yergi ve gülmeceden yararlanarak, sıradan yaşantıların şiirinin de yazılabileceğini gösterdi.

ESERLERİ

Şiir Kitapları;

Garip (1941, Resimli Ay Matbaası)

Vazgeçemediğim (1945, Marmara Yayınevi)

Destan Gibi (1946, Ölmez Eserler Yayını)

Yenisi (1947, İnkılâp Yayınevi)

Karşı (1949, Güney Matbaacılık ve Gazetecilik)

Bütün Şiirleri (1951, Varlık Yayınları)

Hikâye/Şiir;

Nasreddin Hoca Hikâyeleri (1949, Doğan Kardeş Yayınları)

Yazılar;

Nesir Yazıları (1953, Varlık Yayınları)

Edebiyat Dünyamız (1975, Bilgi Yayınları. Hazırlayan: Asım Bezirci)

Bütün Yazıları (1982, Can Yayınları)

Çeviri;

Bir Kapı Ya Açık Durmalı Ya Kapalı, Alfred de Musset (1943, Maarif Basımevi)

Barbarine, Alfred de Musset (1944, Maarif Basımevi)

Scapin'in Dolapları, Molière (1944, Maarif Basımevi)

Versailles Tûluatı, Molière (1944, Maarif Basımevi, Azra Erhat'la birlikte)

Sicilyalı Yahut Resimli Muhabbet, Molière (1944, Maarif Basımevi)

Tartuffe, Molière (1944, Maarif Basımevi)

Üç Hikâye, Nikolay Gogol (1945, Alaaddin Kıral Basımevi, Erol Güney'le birlikte)

Turcaret, Alain Rene Lesage (1946, Milli Eğitim Basımevi)

Fransız Şiir Antolojisi, (1947, Varlık Yayınevi)

La Fontaine'in Masalları, La Fontaine (1948, Doğan Kardeş Yayınları)

Hamlet, William Shakespeare (1949, Charles Lamb uyarlaması, Doğan Kardeş Yayınları)

Venedik Taciri, William Shakespeare (1949, Charles Lamb uyarlaması, Doğan Kardeş Yayınları)

Saygılı Yosma. Jean-Paul Sartre (1961, Ataç Yayınevi)

Batıdan Şiirler (1963, Yeditepe Yayınları)

Bütün Çeviri Şiirleri (1982, Can Yayınları)

Ah Neydi Benim Gençliğim 

Nerede böyle hüzünlenmek o zaman;

İçip içip ağlamak,

Uzaklara dalıp şarkı söylemek;

Hafta sekiz ben eğlentide;

Bugün saz, yarın sinema,

Beğenmedin Aile Bahçesi;

Onu da beğenmedin, parka;

Sevdiğim dillere destan;

Sevdiğim,

Meyil verdiğim;

Ben dizinin dibinde elpençe divan,

Samanlık seyran.

Nerde,

Nerde,

Nerde böyle hüzünlenmek o zaman!

Orhan Veli Kanık

Dünyada hızla artan obezitenin nedeni - obezitenin olası sonuçlarının araştırılması ve sunulması

Dünyada Hızla Artan Obezitenin Nedenleri

Obezite dünyada en hızlı yayılan hastalıklardan birisi; sigaranın neden olduğu ölümlerin ardından ikinci sırada yer alıyor. Her yıl 300 bin insan obezite nedeniyle hayatını kaybediyor. Bütün ülkeler, sağlık harcamalarının yüzde 10-12sini, obezite ve obezitenin neden olduğu hastalıklara harcıyor.

Kim obezdir?

Obezite kronik bir hastalıktır, genetik ve çevresel etkileşimleri vardır. Vücutta yağ dokusunun artması çok sayıda faktöre bağlıdır. Obeziteye koroner kalp hastalığı yüksek tansiyon, kan yağlarının yükselmesi, şeker hastalığı, gut hastalığı, eklemlerde kireçlenme, bazı kanserler, yemek borusu iltihabı, mide fıtığı, safrakesesi taşları, karaciğerde yağlanma, fiziksel aktivitede azalma, uyku apnesi, özgüven eksikliği sosyal yaşamdan uzaklaşma ve depresyon eşlik edebilir. Tüm bunları düşündüğümüzde, obez bireylerin tedavisi ciddi bir ekiple yürütülmelidir; hekim, diyetisyen, egzersiz uzmanı ve psikolog eşliğinde tedavi en doğru yoldur.

Bir kişiye obez denilebilmesi için, beden kitle indeksinin 30un üzerinde olması gereklidir. Beden kitle indeksi, kişinin ağırlığının boyunun metre cinsinden karesine bölünmesiyle elde edilen değerdir ve bu değer 18,5–24,9 olduğunda normal, 25–29,9 olduğunda kilolu, 30 ve üzeri olduğunda obez, 40 üzerinde morbid obez olarak gruplandırılır…

Sorunlar ve çözüm önerileri

1) Uykusuz kaldığınız için kilo alıyor olabilirsiniz.

Vücut iyi dinlenmiş olduğu zaman metabolik işlevini daha iyi yerine getirir. Yeterince uyumadığınızda vücudunuz fizyolojik stres yaşar ve biyokimyasal olarak daha fazla yağ depolayabilirsiniz. Yorgun olduğunuz zaman stresle de başa çıkamazsınız ve yemeğe yönelebilirsiniz. Gece geç saatte atıştırıp fazla kalori alabilirsiniz. Her gece en az sekiz saat uyumaya çalışın ve uyumadan iki saat önce yemeyi bırakın

2) Stresten dolayı kilo alıyor olabilirsiniz.

Stres aynı zamanda duygularımızı da etkiliyor. Vücut stres altındayken yakıt depoluyor, metabolizma yavaşlıyor ve karın bölgesinde obeziteye yol açan kortizol, leptin ve diğer hormonlar gibi kimyasallar salgılanıyor. Pek çok insan stresi hafifletmek için yemeğe yöneliyor. Yemek geçici bir çözüm çünkü yemeyi tetikleyen asıl stres etkenlerini halletmiyor.

3) Kullandığınız ilaçlardan dolayı kilo alıyor olabilirsiniz.

Depresyon, duygu durum bozuklukları, nöbetler, migren, tansiyon ve diyabet için kullanılan bazı reçeteli ilaçlar kilo aldırabilir. Bazı steroitler, hormon tedavileri ve doğum kontrol hapları da yavaş yavaş kilo alımına neden olabilir. Eğer yaşam tarzınızda bir değişiklik olmamasına ve aynı yemenize rağmen bir ayda iki veya daha fazla kilo aldıysanız sürekli kullandığınız ilaçlarınızı hekiminize mutlaka danışın.

4) Hastalıktan ötürü kilo alabilirsiniz.

Kilo alımına yol açan en yaygın tıbbi durum hipotiroittir. Tiroit hormonunun eksikliği metabolizmayı yavaşlatarak iştah kaybına ve kilo alımına neden olabilir. Ani açlık ve aşırı yemelerin sebebi insülin hormunu da olabilir. Cushing Sendromu kortisol hormonunun fazla olmasının yol açtığı bir hastalık da kilo alımıyla sonuçlanabilir. Bu konuda tereddütünüz var ise mutlaka endokrinoloji ve metabolizma uzmanına danışın.

5) Menopoz yüzünden kilo alıyor olabilirsiniz.

Yaşla birlikte metabolizma da yavaşlar. Hormonal değişiklikler iştahı, depresyonu ve uykusuzluğu tetikleyebilir. Menopoz sırasında kalça ve bacaklarda kilo verilirken karın bölgesinden kilo alınır. Egzersizle sağlıklı, kalori açısından kontrol altında, kalsiyum ve D-vitamini açısından zengin bir bes-lenme kombinasyonu menopozda alınan kiloların çözümüdür.